correspondent




Friday, January 31, 2003

٭ يادداشت سياسي

نقدي بر طرح استاني شدن انتخابات
حميد ضيايي پرور
96 تن از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي طرح استاني شدن اتنخابات راامضا كرده اند سيد محمود مير لوحي معاون حقوقي و امور مجلس وزارت كشور هم گ�ته كه وزارتخانه متبوعش با كليات اين طرح موا�ق است وهم اكنو ن نيز طرحي براي اصلاح قانون انتخابات در وزارت كشور در دست بررسي است
اينكه قانون انتخابات اشكالات متعددي دارد و بايد برطر� شود حر� درستي است اما پيش كشيدن بحث استاني شدن انتخابات به بهانه اصلاح آن قانون نوعي گول زدن ا�كار عمومي و سوء است�اده از قدرت است
به خاطر بياوريد در مجلس پنجم چند ماه مانده به آخر عمر آن مجلس نمايندگان و جناحهايي كه بوي "حذ�" به مشامشان رسيده بود خود را به آب و آتش مي زدند تا بلكه به هر لطاي� الحيلي شده روند چرخ گردو ن را بر ميل و مراد خود استوار كنند كه از قضا چنان نشد يكي از آن لطاي� الحيلها "طرح استاني شدن انتخابات "بود
استاني شدن انتخابات مجلس بدين معنا است كه نمايندگان هر استان در قبال تمام امور شهرها ي آن استان مسئوليت و اختيارات خواهند داشت و امكان داوطلب شدن از هر شهري براي كل استان وجود داشته و مجموع آراي هر داوطلب در كل استان ملاك راهيابي او به مجلس خواهد بود
در ظاهر قضيه چندان اشكالي وجود ندارد و حتي ممكن است �ريبنده و مثبت هم به نظر آيد ا ما روح كلي طرح در تضاد كامل با سياست تمركز زدايي بوده و منجر به كاهش نقش نمايندگان شهرستانها در قوه قانونگذاري كشور خواهد شد با استاني شدن انتخابات مجلس اولا به لحاظ گسترده شدن حوزه انتخابيه و بالطبع حوزه رقابت انتخاباتي هزينه تبليغات و رقابت انتخاباتي به شدت بالا خواهد ر�ت و در اين كارزار كساني برنده بيرون خواهند آمد كه از توان مالي بيشتري برخوردار بودهو يا بنگاههاي اقتصادي و سياسي و مالي پرتوان تري را در پشت خود داشته باشند بديهي است چنين نمايندگاني به جاي اينكه نماينده مردم ستمديده و آسيب پذير و محروم جامعه باشند نمايندگان و �رستادگان قطبهاي ثروت و قدرت در پارلمان خواهند بود
ثانيا به دليل جمعيت �راوان مراكز استانها و �اصله �احش جمعيتي آنها باشهرستانهاي تابعه همان استانها در طول تمام ادوار انتخابات آراي بسياري از كانديداهاي راه نيا�ته به مجلس در مراكز استانها از آراي نمايندگان منتخب مردم شهرستانها بيشتر بوده است و با استاني شدن انتخابات اكثر نمايندگان منتخب جزو منخبين مراكز استانها خواهند بود نه شهرستانها و اين مساله با توجه به �قدان حساسيت و نا آشنايي نمايندگان مراكز استانها به مسايل شهرستانها منجر به محروميت مضاع� شهرستانها شده و مردم اين مناطق را از دسترسي به نمايندگان خويش محروم مي سازد
از سوي ديگر نگاهي به تجربه كشور هاي پيشر�ته جهان نشان مي دهد كه در آنجا انتخابات پارلماني نه تنها در سطح شهرها بلكه در سطح نواحي شهرها اجرا مي شود مثلا در پاريس و لندن هر منطقه نماينده خاص خود را در پارلمان دارد و مسايل و مشكلات آن منطقه را پيگيري مي كنددمكراسي و مردم سالاري به اين معني نيست كه عده اي در پايتخت يا مراكز استانها براي ديگر شهروندان در ساير نقاط كشور نماينده تعيين كنند و به مجلس و ديگر نهادهاي مدني ب�رستند
قانون انتخابات ايران ايرادات �راواني دارد و از جمله مهمترين ايرادات آن اين است كه هر جناح و گروهي كه در مجلس قدرت را به دست گر�ته سعي كرده تغييري متناسب با تمايلات خود در آن ايجاد كند هيچگاه يك ديد �را نگر و جامع نگر بر مساله انتخابات حاكم نبوده است مساله ثبت نام كانديداها – زمان ثبت نام –نحوه بررسي صلاحيتها – نحوه تبليغات – وضعيت رسانه ها در زمان تبليغات – هزينه هاي انتخابات – برگزاري سيستماتيك انتخابات – نحوه شمارش آرا – اعلام نتايج – چگونگي رسيدگي به تخل�ات انتخاباتي و دهها مورد ديگر از جمله مسايلي هستند كه كه در قانون انتخابات بايد اصلاح و تقويت شوند اما اينكه به ناگاه از ميان اين همه موضوع 96 نماينده مجلس يكراست به سراغ "طرح استاني شدن انتخابات " بروند چيزي جز "تلاش براي ماندن در قدرت " نيست



........................................................................................

Home